Program Rozwoju Roztocza!

Rozbudowa sieci kolejowej i drogowej, budowa ścieżek rowerowych, ekologia i ochrona przyrody oraz wykorzystanie potencjału średnich miast – oto niektóre z założeń opracowywanego właśnie Programu Rozwoju Roztocza, na realizację którego samorząd województwa lubelskiego planuje przeznaczyć znaczące środki finansowe.

Ideą powstania programu jest kompleksowe wspieranie potencjału Roztocza. Ważnym czynnikiem wpływającym na kształtowanie procesów rozwojowych jest wzmacnianie ponadregionalnej współpracy, dlatego w pracach nad opracowaniem dokumentu biorą udział samorządy oraz organizacje z terenu województwa lubelskiego i podkarpackiego.

Na temat założeń i metodologii Programu rozmawiali członkowie Zespołu Zadaniowego ds. Przygotowania Programu Rozwoju dla Roztocza, na konferencji, która odbyła się 14 grudnia 2021 roku w Urzędzie Marszałkowskim w Lublinie. Jak podkreślał Wicemarszałek Województwa Lubelskiego Michał Mulawa: – Istnieje cała lista projektów, których realizację planuje się na Roztoczu w najbliższych latach. Wśród głównych zamierzeń wymienić można  rozbudowę modernizację uzdrowiska w Krasnobrodzie, rozbudowę infrastruktury turystycznej, w tym, negocjowany obecnie z Komisją Europejską, bardzo duży projekt budowy ścieżek rowerowych na terenie powiatów roztoczańskich – od Kraśnika po Tomaszów Lubelski.

Eksperci i samorządowcy zwrócili ponadto uwagę na fakt, że Roztocze to region o wyjątkowych walorach turystycznych i środowiskowych, którego potencjał nie był jednak dotychczas w pełni wykorzystywany. Wśród zdiagnozowanych barier rozwoju Roztocza  wymienia się m.in. najwyższe w Polsce zagrożenia trwałą marginalizacją społeczną i ekonomiczną, niski poziom wielkości dochodów w przeliczeniu na mieszkańca oraz znaczny i regularny ubytek liczby ludności. Jak twierdzi Prezes Euroregionu Roztocze Wojciech Żukowski: – jednym z podstawowych problemów obserwowanych na obszarze Roztocza jest regularny odpływ ludności, stąd przeciwdziałanie niekorzystnym zjawiskom demograficznym jest priorytetowym zadaniem wszystkich roztoczańskich samorządów.

Ważne miejsce w opracowywanym programie zajmuje problem średnich miast, takich jak Zamość, Kraśnik, Biłgoraj czy Tomaszów Lubelski, tracących coraz wyraźniej funkcje społeczno-gospodarcze. W tym kontekście planuje się uruchomienie szeregu mechanizmów, mających na celu przeciwdziałanie niekorzystnym zmianom strukturalnym i społecznym
w tym: odbudowę bazy gospodarczej miast oraz wzmocnienie ich roli jako centrów aktywności społecznej i gospodarczej, rozwój przedsiębiorczości generującej powstawanie nowych miejsc pracy, a także wdrażanie planów gospodarki niskoemisyjnej oraz rewitalizację obszarów zagrożonych marginalizacją.

Podstawowym założeniem Programu jest uszczegółowienie zapisów zawartych w Strategii Rozwoju Województwa Lubelskiego do 2030 roku oraz w Strategii Rozwoju Województwa – Podkarpackie 2030, głównie w zakresie efektywnego wykorzystania potencjału środowiska przyrodniczego i kulturowego Roztocza oraz Puszczy Solskiej. Wśród najważniejszych celów opracowania wymienia się:

•  umocnienie marki Roztocze w wymiarze krajowym i międzynarodowym,
• zbudowanie podstaw trwałego partnerstwa samorządów regionalnych (lubelskiego
  i podkarpackiego), samorządów lokalnych oraz organizacji i instytucji aktywnie działających na rzecz rozwoju społeczno-gospodarczego Roztocza.

W ramach Programu zakłada się wdrożenie działań w ramach 4 głównych obszarów tematycznych:

•  gospodarka
•  społeczeństwo
• infrastruktura: turystyczna, uzdrowiskowa, komunikacyjno-transportowa, odnawialne źródła energii,
• środowisko przyrodnicze i kulturowe.

Koordynatorem prac nad opracowaniem Programu Rozwoju Roztocza, w charakterze sekretariatu, został ustanowiony Euroregion Roztocze, ale zarówno powstanie Programu jak i wdrażanie wypracowanych standardów opierać się będzie na współpracy podmiotów  ponadregionalnych i lokalnych, w tym: urzędów marszałkowskich województwa lubelskiego i podkarpackiego, samorządów powiatowych i gminnych, regionalnych organizacji turystycznych, związków i stowarzyszeń (m.in. Instytut Rozwoju Samorządu Terytorialnego Województwa Lubelskiego), oraz przedsiębiorców.